Kontrola dostępu do broni palnej i jej posiadanie były na przestrzeni dziejów tematem istotnym dla społeczeństwa amerykańskiego i widocznym w debacie publicznej. Wynikało to początkowo z chęci uzyskania suwerenności od korony brytyjskiej. Nieco później, w wyniku uchwalenia Deklaracji Niepodległości z 1776 r., zaczęto wierzyć, że powstałe państwo to kraina ludzi wolnych i niezależnych, którzy prawo do posiadania broni traktowali jako gwarancję własnej autonomii. Ta postawa wynikała z teorii Johna Locke’a, który w swoim dziele „Drugi traktat o rządzie” stworzył fundamenty teorii prawa naturalnego przyświecającej Ojcom Założycielom Stanów Zjednoczonych.
2. poprawka, która od 1791 roku przyznaje obywatelom tego kraju prawo do posiadania i noszenia broni, niezmiennie stanowi część amerykańskiej konstytucji. Z tego powodu stała się ona kością niezgody i przedmiotem sporu powracającego w wyniku niespodziewanych i szokujących zbrodni z użyciem broni palnej, które wzniecają niepokoje społeczne i brak zaufania do bezpieczeństwa publicznego. Najbardziej drastycznymi przykładami takich zdarzeń są masowe strzelaniny, do których często dochodzi w Stanach Zjednoczonych. Są one wykorzystywane głównie przez lewą stronę sceny politycznej (Demokratów) do ingerencji w przepisy i ograniczania ram prawnych 2. poprawki i przepisów, które nie utrudniają dostępu do broni – z kolei bronionych przez zdecydowanie bardziej konserwatywnych Republikanów. Zróżnicowanie partii politycznych i ich zwolenników prowadzi do serca amerykańskiej legislacji, jakim jest Kongres. Seria masowych strzelanin w latach 2011–2012 wywołała ogromną liczbę demonstracji w całym kraju, a główny protest miał miejsce przed Kapitolem 17 grudnia 2012 roku. Protestujący domagali się, aby zarówno powołany w tym czasie Kongres 113. kadencji, jak i prezydent Barack Obama zajęli oficjalne stanowisko w sprawie i podjęli działania legislacyjne w kierunku ograniczenia prawa do posiadania broni. W odpowiedzi na masowe strzelaniny, prezydent przedstawił propozycję reformy, jednak Kongres nie dopuścił do jej wprowadzenia – tym samym głosy tysięcy osób protestujących na terenie całego kraju nie zostały wysłuchane.
Masowe strzelaniny w Stanach Zjednoczonych w latach 2011–2012 były szczególnie okrutne i obnażyły luki w przepisach dotyczących broni palnej – zarówno federalnych, jak i krajowych. Pierwsza miała miejsce w Tucson w stanie Arizona. 8 stycznia 2011 r. oddano strzał w kierunku kongresmanki Gabrielle Giffords (Partia Demokratyczna, Arizona) i 18 innych osób podczas spotkania wyborczego na parkingu supermarketu w Casas Adobes. W wyniku ataku zginęło sześć osób, w tym sędzia federalny sądu okręgowego John Roll; Gabe Zimmerman, jeden z pracowników Gabrielle Giffords; oraz dziewięcioletnia dziewczynka Christina Taylor Green[1]. Gdy Giffords prowadziła spotkanie, napastnik Jared Lee Loughner wycelował w nią i strzelił jej w głowę, a następnie otworzył ogień do innych osób. Sprawca został aresztowany na miejscu zbrodni i skazany na dożywocie. Kolejna strzelanina na masową skalę miała miejsce ponad rok później w miejscowości Aurora w stanie Kolorado. 20 lipca 2012 roku, podczas projekcji filmu „Mroczny Rycerz powstaje”, James Eagan Holmes rzucił w widzów granatem gazowym, a następnie otworzył ogień z wielu rodzajów broni palnej. W wyniku tego zdarzenia zginęło 12 osób, a 70 innych zostało rannych, z czego 58 od strzałów z broni palnej. Była to najbardziej krwawa strzelanina w Kolorado od czasu masakry w szkole Columbine High School w 1999 roku. Holmes został aresztowany w samochodzie przed kinem kilka minut później, a następnie skazany na wyrok dożywotniego więzienia bez możliwości zwolnienia warunkowego. Orzeczono wobec niego również 3318 lat więzienia za usiłowanie zabójstwa osób, które ostatecznie ranił[2]. Ostatnim z wydarzeń, które miały największy wpływ na powrót dyskusji o broni, była strzelanina w szkole podstawowej Sandy Hook Elementary School w Newtown w stanie Connecticut 14 grudnia 2012 roku. Dwudziestoletni mężczyzna wszedł do budynku, a następnie zastrzelił dwudziestu pierwszoklasistów i sześciu pracowników. Przed masakrą zastrzelił też własną matkę. Według doniesień prasowych, broń palna, której użył w strzelaninie, to m.in. półautomatyczny karabin Bushmaster 5,56 mm (w stylu M16) oraz dwa półautomatyczne pistolety – Glock 10 mm i SIG Sauer 9 mm[3]. Broń palna podobno należała legalnie do jego matki i była zarejestrowana zgodnie z prawem stanu Connecticut.
Każda z tych zbrodni doprowadziła do ogólnokrajowej debaty dotyczącej prawa do posiadania broni, która miała się odbyć w trakcie 113. kadencjiKongresu trwającej od 3 stycznia 2013 roku do 3 stycznia 2015 roku – w piątym i szóstym roku prezydentury Baracka Obamy. Skład Kongresu powołano w efekcie wyborów do Izby Reprezentantów i Senatu w 2012 roku. W Izbie Reprezentantów większość posiadała Partia Republikańska z Johnem Boehnerem (Republikanin z Ohio) na czele, natomiast w Senacie władzę przejęli Demokraci z przewodniczącym Josephem Bidenem i przewodniczącym pro tempore Patrickiem Leahym (Demokrata ze stanu Vermont).
Pierwszą inicjatywę ograniczenia prawa do broni ogłosił prezydent Stanów Zjednoczonych Barack Obama, który sześć dni po strzelaninie w szkole Sandy Hook powołał grupę zadaniową ds. przemocy z użyciem broni palnej pod przewodnictwem wiceprezydenta Josepha R. Bidena. 16 stycznia 2013 roku Biały Dom wydał dokument zatytułowany “Now Is the Time: The President’s Plan to Protect Our Children and Our Communities by Reducing Gun Violence”[4] („Najwyższy czas: prezydencki plan na rzecz ochrony naszych dzieci i społeczności poprzez ograniczenie przemocy z użyciem broni palnej”).Najważniejsze propozycje legislacyjne zawarte w planie Obamy obejmowały „powszechne sprawdzanie przeszłości”, czyli proces weryfikacyjny w przypadku wewnętrznych zakupów broni palnej przez osoby bez zezwolenia na pokazach broni czy podczas innych wydarzeń; zaostrzenie kar za handel bronią oraz przywrócenie i wzmocnienie wygasłego zakazu federalnego dotyczącego odłączanych magazynków o pojemności ponad 10 sztuk amunicji i niektórych „wojskowych” rodzajów broni palnej, powszechnie określanych jako „półautomatyczna broń szturmowa”, które są zaprojektowane pod takie magazynki[5].
W odpowiedzi na strzelaninę w Newtown i propozycje administracji Obamy, Senat USA pracował nad różnymi propozycjami legislacyjnymi projektów ustaw, które wymuszałyby powszechną weryfikację przy transferach broni palnej, zwiększałyby kary za przestępczy handel bronią i ograniczałyby dostęp do niektórych rodzajów broni palnej. Zgodnie z inicjatywą prezydenta Obamy senacki komitet sądowniczy zatwierdził cztery projekty ustaw:
1. Ustawy o powstrzymaniu nielegalnego handlu bronią palną (Stop Illegal Trafficking in Firearms Act of 2013, S.54) zakładającązakaz zakupów i handlu bronią z udziałem osób podstawionych (tzw. straw purchasing) oraz zwiększenie związanych z tym kar;
2. Ustawy o kontroli dostępu do broni (Fix Gun Checks Act of 2013, S.374)– weryfikacja przeszłości kupującego w przypadku prywatnych transferów broni palnej, a także zachęcenie stanów do zapewnienia FBI większego dostępu do baz osób karalnych dla celów weryfikacji;
3. Ustawy o poprawie bezpieczeństwa w szkołach (School Safety Enhancement Act of 2013, S.146) – roczne środki w wysokości do 40 milionów dolarów na kolejne 10 lat na program grantowy Secure Our Schools w ramach działań zorientowanych na społeczności (Community Oriented Policing Services, COPS);
4. Zakazu broni szturmowej (Assault Weapons Ban of 2013, S.150)– zakaz dalszej produkcji lub importu niektórych rodzajów półautomatycznej broni palnej, a także magazynków o dużej pojemności[6].
Głosy nad S.374 i S.150 rozdzieliły linie partyjne 10 do 8. Senator Charles E. Grassley (najwyższy rangą członek partii mniejszościowej, Republikanin ze stanu Iowa) głosował za ustawą o powstrzymaniu nielegalnego handlu bronią (S.54), w związku z czym wynik głosowania wyniósł 11 do 7. Ustawa S.146 została zatwierdzona w głosowaniu 14 do 4[7] .
Projekty ustaw wyszły z komisji do Senatu, by być tam procedowane 17–18 kwietnia 2013 roku. S.54, S.374 i S.146 zostały wprowadzone na salę obrad przez senatora Harry’ego Reida 21 marca 2013 r. jako Ustawa o bezpiecznych społecznościach i bezpiecznych szkołach (Safe Communities, Safe Schools Act of 2013, S.649)[8]. Nie uwzględniono wśród nich jednak projektu ustawy zakazującej broni szturmowej, którą zaproponowała senator Dianne Feinstein jako poprawkę do wspomnianej wcześniej S.649. Ustawa Feinstein i 24 demokratycznych współwnioskodawców zakładała wykorzystywanie testu jednej funkcji dla broni palnej, aby zakwalifikować ją jako broń szturmową (powstrzymałoby to przeciętnego posiadacza broni przed chęcią zakupu zneutralizowanego karabinu); zakazywała nabywania i transportu takiej broni. Projekt przegrał w Senacie 17 kwietnia 2013 r. 40 do 60[9]. W sumie Senat uwzględnił i przegłosował dziewięć poprawek związanych z różnymi aspektami polityki dotyczącej broni. Izba zadeklarowała jednomyślnie, że do przyjęcia tych poprawek wymagany będzie próg 60 głosów. Z dziewięciu głosowanych, tylko dwie zostały przyjęte przez Senat:
- Poprawka S.Amdt.714 zgłoszona przez senatora Johna Barrasso, która wymagałaby 5% redukcji dotacji Community Oriented Policing Services (COPS) dla stanów i samorządów, które udostępniają informacje o posiadaczach broni. Poprawka została przyjęta stosunkiem głosów „tak” do „nie” 67 do 30 (głosowanie imienne nr 104).
- Z decyzji nie był zadowolony senator Tom Herkin, który zgłosił poprawkę S.Amdt.730 mającą rozszerzyć programy grantowe związane ze zdrowiem psychicznym i nadużywaniem substancji. Poprawka została przyjęta stosunkiem głosów „tak” do „nie”: 95 do 2 (głosowanie imienne nr 105)[10].
Zgodnie z danymi z systemu śledzenia poprawek Senatu, zgłoszono jeszcze 20 poprawek do ustawy S.649 do ewentualnego rozpatrzenia. Senat nie powrócił jednak do działań nad Safe Communities, Safe Schools Act of 2013. William J. Krouse komentuje w swoim artykule Gun Control Legislation in the 113th Congress, że raport senackiego systemu „zawiera omówienie większości, ale nie wszystkich zapisów tych poprawek; nie zawiera omówienia poprawki Harkina i związanych z nią programów dotyczących zdrowia psychicznego i nadużywania substancji, które prawdopodobnie nie wchodzą w zakres federalnej kontroli broni”[11].
Istotną rolę w legislacji senackiej odegrały grupy interesów, takie jak Gun Owners of America czy Institute for Legislative Action ‘Stop the Gun Ban’. Większość z nich popiera 2. poprawkę i wywierała presję na senatorów, aby ci wycofali się z procedowania ustawy o kontroli broni. To natomiast mogło narazić ich na ryzyko, że nie uzyskają reelekcji. Porażka S.649 w Senacie mogła być jednocześnie porażką polityczną ustawodawców. Większość Senatu w Kongresie 113. kadencji należała do Partii Demokratycznej (53+2 Demokratów do 45 Republikanów), która była żywo zainteresowana ograniczeniem prawa do posiadania broni. Dlaczego więc ustawy nie przyjęto? Odpowiedzią na to może być pochodzenie niektórych demokratycznych senatorów. Mimo oficjalnej linii partii, z prezydentem Obamą na czele – popierającym ustawy o kontroli broni – niektórzy Demokraci głosowali przeciwko niej, aby zadowolić swoich wyborców. Taka sytuacja miała miejsce w przypadku senatora Marka Pryora (Demokraci, Arkansas), który zagłosował przeciwko S.649[12]. Został on wybrany do Senatu USA z Arkansas, miejsca, które, jak potwierdzają wyniki wyborów do Izby i Senatu w 2012 roku, było niemal w całości republikańskie. Senator Pryor był jedynym demokratą wybranym w tym stanie. Jako przedstawiciel takiego okręgu wyborczego, wziął na siebie odpowiedzialność głosowania zgodnie z wolą mieszkańców swojego stanu, a nie z linią partyjną. Zrobił to, co James M. Buchanan w książce „Rachunek zgody” (The Calculus of Consent) nazywa „indywidualną decyzją etyczną”. Autor mówi: „Jednak, aby opisać tę funkcję, jednostka musi dość wyraźnie przedstawić swoje własne sądy wartościujące. Nie ma ucieczki od odpowiedzialności za indywidualną decyzję etyczną[13]” (w oryginale: “However, in order to describe this function, some individual must make quite explicit his own value judgments. There is no escape from the responsibility of individual ethical decision”). Decyzja etyczna w przypadku Pryora polegała na głosowaniu w imieniu większości wyborców jego stanu, jednak była ona również zgodna z jego interesem politycznym. Innymi senatorami, którzy złamali linię Demokratów i zagłosowali na „nie”, byli na przykład Harry Reid (Nevada); Max Baucus (Montana); Mark Begich (Alaska). Ostateczne głosowanie nad ustawą S.649 również się nie odbyło, nie została więc uchwalona i w efekcie przepadła w trakcie Kongresu 113. Kadencji.
Izba Reprezentantów wznowiła obrady na temat kontroli broni w Stanach Zjednoczonych. Pierwszy projekt ustawy pojawił się tam 1 sierpnia 2013 roku. Była to odpowiedź na kolejną masową strzelaninę, która miała miejsce w Santa Monica na początku tego samego roku. Przewodniczący Komisji ds. energii i handlu (Committee on Energy and Commerce), Henry Waxman (Demokrata z Kalifornii) przedstawił zbiór przepisów pod nazwą Ustawa o zapobieganiu i ograniczaniu przemocy z użyciem broni z 2013 r. (Gun Violence Prevention and Reduction Act of 2013, H.R.2910). Projekt ustawy miał na celu ochronę amerykańskich dzieci i ich rodzin przed epidemią przemocy z użyciem broni palnej. Celem H.R2910 był zakaz dostępu do szturmowych rodzajów broni i zestawów do broni palnej oraz wprowadzania na rynek lub reklamowania tego typu broni. Te przepisy miały również wzmocnić sektor zdrowia pod kątem zdrowia psychicznego, a także poprawić wiedzę na temat przemocy z użyciem broni[14]. O te przepisy wnosili Demokraci Frank Pallone Jr (Demokrata z New Jersey), Lois Capps (Kalifornia), Jan Schakowsky (Illinois), Doris Matsui (Kalifornia), Grace F. Napolitano (Kalifornia) i Danny K. Davis (Illinois)[15]. Projekt skierowano do Komisji ds. energii i handlu (Committee on Energy and Commerce), skąd trafił do Podkomisji ds. przemysłu, produkcji i handlu (Subcommittee on Commerce, Manufacturing and Trade); Podkomisji ds. edukacji wczesnoszkolnej, podstawowej i średniej (Subcommittee on Early Childhood, Elementary, and Secondary Education) oraz Podkomisji zdrowia, zatrudnienia, pracy i emerytur (Subcommittee on Health, Employment, Labor, and Pensions). Po tych działaniach nie podjęto w tym kierunku żadnych dalszych kroków, dlatego ustawa ostatecznie przepadła w Kongresie.
Kolejną inicjatywę ustawodawczą w Izbie Reprezentantów rozpoczął Thomas Massie (Republikanin z Kentucky). Zgłosił on poprawkę do projektu ustawy o środkach na usługi finansowe i administrację publiczną (Financial Services and General Government appropriations bill, H.R.5016). Tłem dla tej inicjatywy była sprawa Dystryktu Kolumbia (DC) kontra Heller z 26 czerwca 2008 roku. Spór obejmował temat konstytucyjności prawa DC, które przez 32 lata zasadniczo zakazywało posiadania broni ręcznej. Co więcej, zgodnie z prawem, cała broń palna na terenie dystryktu musiała być zarejestrowana, a wszyscy właściciele posiadać licencję; zabroniona była również jakakolwiek rejestracja broni ręcznej po 24 września 1976 roku. Sąd Najwyższy decyzją 5 do 4 uznał ten zakaz za niekonstytucyjny, naruszając tym samym 2. poprawkę. Aby dostosować się do decyzji Sądu Najwyższego, Rada Dystryktu Kolumbia wprowadziła kilka przepisów, przystąpiła również do pracy nad innymi elementami prawa dotyczącego broni w Dystrykcie. Niektórzy członkowie Kongresu uznali te prawa za niezgodne z wyrokiem DC kontra Heller lub budzące sprzeciw z innych powodów i wnieśli o blokadę wdrażania tych praw w Dystrykcie. Działając równolegle, Thomas Massie zaproponował poprawkę (H.Amdt. 1098)do H.R. 5016, która zakazałaby wykorzystania jakichkolwiek funduszy dostarczonych w ramach tej ustawy do egzekwowania jakiegokolwiek przepisu:
– Ustawy o zmianie ustawy o broni nienadającej się do użytku (Inoperable Pistol Amendment Act of 2008, D.C. Law 17-388),
– Ustawy o zmianie ustawy o broni palnej z 2012 r. (Firearms Amendment Act of 2012, ustawa stanowa 19-170),
– Ustawy o zmianie ustawy o postępowaniu administracyjnym w sprawach o przestępstwa z użyciem broni palnej z 2012 r. (Administrative Disposition for Weapons Offenses Amendment Act of 2012, prawo DC 19-295).
Poprawka Massiego została uwzględniona i przyjęta w głosowaniu imiennym 241 do 181 (głosowanie imienne nr 425). Izba przyjęła H.R. 5016 z poprawką Massiego (zgłoszony projekt ustawy §922) 16 lipca 2014 roku[16]. Nie debatowano nad innymi propozycjami kontroli broni, takimi jak powszechne weryfikacje przeszłości nabywców broni (co miało miejsce w Senacie), jednak Komisja Izby ds. Weteranów zatwierdziła projekt ustawy Jeffa Millera (Republikanin z Florydy) o nazwie Veterans 2nd Amendment Protection Act, H.R.602. Zgodnie z tym dokumentem:
osoba będąca beneficjentem odszkodowań z tytułu niepełnosprawności i programów emerytalnych administrowanych przez Izbę ds. Weteranów z uszczerbkiem na zdrowiu psychicznym, w stanie niepoczytalności lub doświadczająca przedłużonej utraty świadomości, nie może być uznana za „orzeczoną jako upośledzoną umysłowo” dla celów federalnej kwalifikacji do broni palnej, bez nakazu lub orzeczenia sędziego, sędziego pokoju lub innego właściwego organu sądowego, że taka osoba stanowi zagrożenie dla siebie lub innych[17].
Ostatni z aktów prawnych dotyczących broni palnej zgłoszony podczas Kongresu 113. kadencji związany był z tematyką polowań, wędkarstwa, strzelania rekreacyjnego i noszenia broni palnej na ziemiach stanowych (tzw. public lands). Promocja tych aktywności była zawsze kluczowa dla społeczności działającej na rzecz prawa do posiadania broni. Izba uchwaliła ustawę o działaniu na rzecz dziedzictwa sportowego i warunków rekreacji (Sportsmen’s Heritage and Recreational Enhancement Act, H.R. 3590)5 lutego 2014 r. 268 do 154 (głosowanie imienne nr 41). Jeden z jej zapisów stanowi, że „na mocy tej ustawy jakikolwiek rodzaj amunicji do broni palnej (śrut, naboje i inne pociski, materiały miotające i spłonki) oraz sprzęt do wędkarstwa sportowego (np. ciężarki ołowiane), podlega federalnym podatkom akcyzowym dla producentów zgodnie z Ustawą o odbudowie dzikiej przyrody Pittman-Robertson (Pittman-Robertson Wildlife Restoration Act, 16 U.S.C. §669a) i przepisami Wewnętrznego kodeksu skarbowego (Internal Revenue Code, 26 U.S.C. §4161(a))”[18].
Sukcesem legislacyjnym obu izb tej kadencji było uchwalenie dziesięcioletniego przedłużenia ustawy o niewykrywalnej broni palnej z 1988 roku (Undetectable Firearms Act of 1988, H.R.3626). Zgodnie z treścią tej ustawy, niezgodna z prawem jest produkcja, sprzedaż, wysyłka, import, posiadanie, dostarczanie, przekazywanie i otrzymywanie jakiejkolwiek broni palnej, która, po usunięciu uchwytów, kolb lub magazynków, nie jest wykrywalna jako „środek ochrony” przez przenośny wykrywacz metalu. Według źródeł kongresowych, Biuro ds. Alkoholu, Tytoniu, Broni Palnej i Materiałów Wybuchowych (ATF) nałożyło na producentów obowiązek, aby takie środki były wykonane z 3,7 uncji (około 105 g) stali nierdzewnej i miały kształt przypominający pistolet[19]. Przedłużona ustawa H.R.3626 została podpisana przez prezydenta Baracka Obamę i obowiązuje do 10 grudnia 2023 roku.
Ostatnią reakcją władzy ustawodawczej Stanów Zjednoczonych w latach 2013–2015 były projekty ustaw dotyczące handlu bronią i zakupów broni przez osoby podstawione (tzw. straw purchases). Znaczenie bezpieczeństwa publicznego i odpowiedzialności za drugą poprawkę – dotyczące nie tylko obywateli amerykańskich, ale także krajów graniczących z USA, na przykład Meksyku (szacuje się, że 253 tys. sztuk broni kupowanej rocznie w USA trafia do Meksyku)[20] – było powodem przedstawienia przez Kirsten E. Gillibrand (Demokraci, stan Nowy Jork) projektu ustawy o zapobieganiu handlu bronią z 2013 r. (Gun Trafficking Prevention Act of 2013, S.179). Dwie klauzule stanowiłyby prawo federalne zwalczające handel bronią palną:
1) Niezgodne z prawem byłoby otrzymywanie, przekazywanie lub innego rodzaju dysponowanie dwiema lub większą liczbą sztuk broni palnej wysłanej lub transportowanej w ramach handlu międzystanowego lub zagranicznego w przypadku posiadania wiedzy lub uzasadnionego powodu, by sądzić, że odbiorca broni złamie prawo po jej uzyskaniu.
2) Niezgodne z prawem byłoby świadome skłanianie do takiego postępowania, jego promowanie lub ułatwianie. Naruszenie któregokolwiek z tych przepisów skutkowałoby karą w postaci grzywny i/lub do 20 lat pozbawienia wolności. Ponadto każdy, kto popełnił przestępstwo działając jako jego inicjator, nadzorca lub osoba w jakikolwiek inny sposób zarządzająca czynem we współpracy z pięcioma lub więcej osobami, podlegałby karze do 25 lat pozbawienia wolności[21].
Zgodnie z projektem, handel bronią zostałby zdelegalizowany (co wynika z pierwszego z jego postanowień), podobnie jak wszelka forma konspiracji (drugie postanowienie). Podobne działania legislacyjne zostały wprowadzone w Izbie, gdzie Carolyn B. Maloney (Demokraci, stan Nowy Jork) zgłosiła projekt H.R.452. Wracając do ustawy S.179, ta została zatwierdzona przez Senacką Komisję ds. Sądownictwa, niemniej jednak nigdy nie stała się przedmiotem obrad Senatu i przepadła w trakcie obrad Kongresu 113. kadencji. Kolejna inicjatywa miała miejsce w Izbie Reprezentantów, w której Adam Schiff (Demokraci, stan Kalifornia) ponownie przedstawił projekt ustawy w celu skutecznego egzekwowania prawa wobec zakupów broni przez osoby podstawione (Straw Purchaser Enhancement Act, H.R. 404) gwarantującej dwuletni obowiązkowy wyrok za tego rodzaju zakup lub złożenie fałszywego oświadczenia dotyczącego przekazania broni palnej. Został on wprowadzony jako poprawka do Ustawy o kontroli broni (GCA, the Gun Control Act)[22]. Projekt przekazano Podkomisji Izby ds. Przestępczości, Terroryzmu, Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Śledztw (the House Subcommittee on Crime, Terrorism, Homeland Security, and Investigations), jednak nie skierowano go do dalszego rozpatrzenia.
Politykę dotyczącą broni palnej w trakcie Kongresu 113. kadencji można analizować na różne sposoby, ponieważ rozpatrywano tam propozycje legislacyjne związane z wieloma różnorodnymi aspektami jej kontroli. Główne centrum amerykańskiej legislacji, które obradowało od 3 stycznia2013 roku do 3 stycznia 2015 roku, przyjęło pozycję defensywną po tym, jak seria masowych strzelanin ogarnęła cały kraj. Strzelaniny w Tucson w stanie Arizona, w Aurorze w Kolorado i Newtown w Connecticut były jasnym sygnałem, zarówno dla części ustawodawczej, jak i wykonawczej. Wkrótce po masakrze w szkole podstawowej Sandy Hook, prezydent Barack Obama ogłosił, że jego druga kadencja będzie poświęcona walce z przestępstwami popełnianymi przy użyciu broni palnej. W rzeczywistości jednak nie przeprowadził żadnej znaczącej zmiany w dziedzinie kontroli broni. Mianował nowego dyrektora ATF, rozpoczął ogólnokrajową kampanię na rzecz bezpiecznego i odpowiedzialnego posiadania broni i zainicjował kilka projektów legislacyjnych, jednak te, mimo poparcia ze strony niektórych jego kolegów Demokratów w Senacie lub w Izbie Reprezentantów, w większości przepadły podczas Kongresu. Ustawy zmarginalizowane i odrzucone w Senacie, takie jak Assault Weapon Ban Act (S.150); Safe Communities, Safe Schools Act (S.649); Gun Trafficking Prevention Act (S.179) lub projekty ustaw, które przepadły w Izbie, jak Gun Violence Prevention and Reduction Act (H.R.2910); Straw Purchaser Enhancement Act (H.R. 404), są dowodem na to, że debata dotycząca kontroli broni w trakcie Kongresu 113. kadencji nie była udana i nie doprowadziła do wielu pozytywnych zmian, które mogłyby skutecznie chronić Amerykanów przed śmiertelnymi skutkami masowych strzelanin w ich kraju. Powodem braku takich istotnych zmian w prawie związanym z kontrolą broni były zmagania ustawodawców z definicją „interesu publicznego” reprezentowanego, jak się uważa, przez większość amerykańskiego społeczeństwa. Stało się tak, ponieważ senatorowie tacy jak Mike Pryor (Demokrata z Arkansas), mimo że reprezentowali Demokratów, głosowali wbrew linii partyjnej, ale jednocześnie w imieniu konserwatywnej większości swojego okręgu wyborczego. Konflikt interesów spowodował, że przepisy dotyczące kontroli broni utknęły w obu izbach lub w komisjach i nie uzyskały dużego poparcia; doprowadziło to zatem do zaniku „interesu publicznego” i braku możliwości uchwalenia ustaw. Według politologa Jamesa M. Buchanana, jeśli nie można zidentyfikować „interesu publicznego”, nie można go określić, a z tego powodu postęp związany z „ogólnym dobrostanem” społeczeństwa jest niemożliwy do osiągnięcia [23]. Kongresowi 113. kadencji udało się uchwalić przedłużenie o 10 lat ustawy o niewykrywalnej broni palnej z 1988 r. (H.R.3626) czy zaakceptować niektóre poprawki dotyczące kontroli broni, takie jak ta zgłoszona przez Thomasa Massiego (Republikanin z Kentucky), ale nie można tego nawet porównywać z ogromną liczbą projektów ustaw dyskutowanych przez obie izby Kongresu. Te nieliczne obiecujące działania nie są w stanie przykryć tego, że ogrom propozycji prawnych przepadł w obu izbach Kongresu 113. kadencji, sprawiając, że głosy licznych protestujących nie zostały wysłuchane. Przy całym szacunku dla faktu, że konstytucyjne prawo zawarte w 2. poprawce powinno być niezbywalne dla każdego obywatela, w interesie każdego mieszkańca USA, a zwłaszcza ustawodawcy, powinno być wprowadzenie przepisów uniemożliwiających nieuprawnione użycie jakiegokolwiek rodzaju broni palnej wobec innych osób. Dlatego też realizacja tego konstytucyjnego prawa powinna odbywać się zgodnie z jego celem, którym jest zapewnienie suwerenności narodu i bezpieczeństwa gospodarstw domowych obywateli. Nie podejmując działań w sprawie większości ustaw o kontroli broni z lat 2013–2015, Kongres 113. kadencji nie tylko osłabił moc i sens drugiej poprawki, ale także naraził kolejne pokolenia amerykańskich obywateli na niebezpieczeństwo powtórzenia się tych samych doświadczeń.
Jan Hernik
Bibliografia
Biały Dom, Now Is the Time: The President’s Plan to Protect our Children and Our Communities by Reducing Gun Violence, 16 stycznia 2013, http://www.wh.gov/now-is-the-tim.
Buchanan, James, Tullock, Gordon, The Calculus of Consent, Logical Foundations of Constitutional Democracy,tom 3; Liberty Fund, 1999, s. 283–284.
Flitter, Emily, Dan Burns, „Connecticut Gunman had Hundreds of Rounds; Obama to Console Newtown”, Reuters, 16 grudnia 2012.
H.R. 2910, 113th Congress: Gun Violence Prevention and Reduction Act of 2013, www.GovTrack.us, 2013, 16 maja 2020, https://www.govtrack.us/congress/bills/113/hr2910.
H.R. 602, 113th Congress: Veterans 2nd Amendment Protection Act, www.GovTrack.us, 2013, dostęp 18 maja 2020, https://www.govtrack.us/congress/bills/113/hr602.
https://web.archive.org/web/20140207030028/https://waxman.house.gov/press-release/rep-waxman-and-house-democrats-introduce-gun-violence-prevention-and-reduction-act, dostęp 18 maja 2020 r.
Krouse, William J., „Gun Control Legislation in the 113th Congress”, Congressional Research Service, 7-5700, R42987, 8 stycznia 2015 r.
Lacey, Marc, David M. Herszenhorn, 9 stycznia 2011, „In Attack’s Wake, Political Repercussions”. The New York Times. Dostęp 17 maja 2020.
Lista głosów w głosowaniu imiennym nad projektem ustawy S.649, https://www.senate.gov/legislative/LIS/roll_call_lists/roll_call_vote_cfm.cfm?congress=113&session=1&vote=00097, dostęp 22 maja 2020.
O’Neill, Ann, 26 sierpnia 2015, „Theater shooter Holmes gets 12 life sentences, plus 3,318 years”, CNN, dostęp 26 sierpnia 2015.
S. 150, 113th Congress: Assault Weapons Ban of 2013, www.GovTrack.us, 2013, dostęp 16 maja 2020, https://www.govtrack.us/congress/bills/113/s150.
S. 179, 113th Congress: Gun Trafficking Prevention Act of 2013, www.GovTrack.us, 2013, dostęp 19 maja 2020, https://www.govtrack.us/congress/bills/113/s179.
S. 649, 113th Congress: Safe Communities, Safe Schools Act of 2013, www.GovTrack.us, 2013, dostęp 16 maja 2020, https://www.govtrack.us/congress/bills/113/s649.
Topher McDougal et al., Igarape Inst.&Univ. Of San Diego Trans-Border Inst., The Way of The Gun: Estimating Firearms Traffic Across The U.S–Mexico Border, 5 (2013).
[1] Lacey, Marc, David M. Herszenhorn, 9 stycznia 2011, „In Attack’s Wake, Political Repercussions”, The New York Times. ISSN 0362-4331. Dostęp 17 maja 2020.
[2] O’Neill, Ann, 26 sierpnia 2015, „Theater shooter Holmes gets 12 life sentences, plus 3,318 years”. CNN. Dostęp 26 sierpnia 2015.
[3] Emily Flitter i Dan Burns, „Connecticut Gunman had Hundreds of Rounds; Obama to Console Newtown”, Reuters, 16 grudnia 2012.
[4] Biały Dom, Now Is the Time: The President’s Plan to Protect our Children and Our Communities by Reducing Gun Violence, 16 stycznia 2013, http://www.wh.gov/now-is-the-tim.
[5] Krouse, William J. Gun Control Legislation in the 113th Congress. Congressional Research Service, 7-5700, R42987, 8 stycznia 2015 r., s. 4.
[6] Tamże, s. 4.
[7] Tamże, s. 4.
[8] S. 649, 113th Congress: Safe Communities, Safe Schools Act of 2013, www.GovTrack.us, 2013, 16 maja 2020, https://www.govtrack.us/congress/bills/113/s649.
[9] S. 150, 113 Congress: Assault Weapons Ban of 2013, www.GovTrack.us, 2013, 16 maja 2020, https://www.govtrack.us/congress/bills/113/s150.
[10] Krouse, William J. „Gun Control Legislation in the 113th Congress”, Congressional Research Service, 7-5700, R42987, 8 stycznia 2015, s. 6.
[11] Tamże, s. 6.
[12] Imienna lista głosowania na S.649, https://www.senate.gov/legislative/LIS/roll_call_lists/roll_call_vote_cfm.cfm?congress=113&session=1&vote=00097, dostęp 22 maja 2020.
[13] Buchanan, James, Tullock, Gordon The Calculus of Consent, Logical Foundations of Constitutional Democracy, tom 3, Liberty Fund, 1999, s. 284.
[14] H.R. 2910, 113th Congress: Gun Violence Prevention and Reduction Act of 2013, www.GovTrack.us, 2013, 16 maja 2020, https://www.govtrack.us/congress/bills/113/hr2910.
[15] Więcej informacji można znaleźć w komunikacie prasowym Waxman: https://web.archive.org/web/20140207030028/https://waxman.house.gov/press-release/rep-waxman-and-house-democrats-introduce-gun-violence-prevention-and-reduction-act, dostęp 18 maja 2020 r.
[16] Krouse, William J., „Gun Control Legislation in the 113th Congress”, Congressional Research Service, 7-5700, R42987, 8 stycznia 2015, s.9.
[17] „H.R. 602 – 113th Congress: Veterans 2nd Amendment Protection Act”, www.GovTrack.us, 2013, 18 maja 2020, https://www.govtrack.us/congress/bills/113/hr602.
[18] Krouse, William J., „Gun Control Legislation in the 113th Congress”, Congressional Research Service, 7-5700, R42987, 8 stycznia 2015 r., s. 8.
[19] Tamże, s. 7.
[20] Topher McDougal et al., Igarape Inst., Univ. Of San Diego Trans-Border Inst.,
The Way of The Gun: Estimating Firearms Traffic Across The U.S-Mexico Border, 5 (2013).
[21] S. 179, 113th Congress: Gun Trafficking Prevention Act of 2013, www.GovTrack.us, 2013, 19 maja 2020 r. https://www.govtrack.us/congress/bills/113/s179.
[22] Krouse, William J. „Gun Control Legislation in the 113th Congress”, Congressional Research Service, 7-5700, R42987, 8 stycznia 2015 r., s. 37.
[23] Buchanan, James, Tullock, Gordon, The Calculus of Consent, Logical Foundations of Constitutional Democracy, tom 3, Liberty Fund, 1999, s. 283.
